Την Πέμπτη 9 Απρίλη, έγινε γνωστό ότι γύρω στα είκοσι άτομα από τον πληθυσμό των Ρομά στη Λάρισα βρέθηκαν θετικά στον ιό SARS-CoV-2, έπειτα από ιχνηλάτηση των επαφών του πρώτου επιβεβαιωμένου κρούσματος που εντοπίστηκε την προηγούμενη μέρα, εντός του πληθυσμού αυτού. Τα αντανακλαστικά μας ήταν γρήγορα και το Σάββατο 12 Απρίλη, έπειτα από συνεννόηση με τον πρόεδρο της ομοσπονδίας Ρομά Θεσσαλίας, παραδώσαμε περί τις 300 μάσκες προστασίας.
Όπως έχουμε ξαναπεί, στην περίοδο αυτών των πρωτόγνωρων καταστάσεων που το σύνολο της κοινωνίας βιώνει, εμείς προτάσσουμε την αλληλεγγύη και την αλληλοβοήθεια, ειδικά προς τις πιο ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Και πλέον πρέπει να γίνει κατανοητό πως ευπαθείς δεν είναι μόνο οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι που ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, αλλά και όλες αυτές οι κοινωνικές ομάδες που χρόνια τώρα απαξιώνονται και βρίσκονται στο στόχαστρο του κράτους και των εκάστοτε κυβερνήσεων, όπως είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, οι κρατούμενοι, οι άνεργοι και οικονομικά εξαθλιωμένοι, οι Ρομά και κάθε μειονότητα.
Οι Ρομά, ένας λαός κατά βάση νομαδικός, σε όλα τα χρόνια της ιστορίας του έχει υποστεί ρατσισμό και διακρίσεις, διώξεις, βασανισμούς και φυσική εξόντωση. Η δίωξή τους κορυφώθηκε στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμου όπου οι Ρομά χρησιμοποιήθηκαν σε ιατρικά πειράματα και εκτελέστηκαν στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, μαζί με ομοφυλόφιλους, Εβραίους, κομμουνιστές και Μάρτυρες του Ιεχωβά. Αν και δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία, ο αριθμός των Ρομά που εξοντώθηκαν υπολογίζεται μεταξύ 500.000 εώς 2.000.000. Αλλά και μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η αντιμετώπιση που χαίρουν δεν έχει αλλάξει και πολύ. Τα περισσότερα κράτη, στα οποία υπάρχουν πληθυσμοί Ρομά, τους αντιμετωπίζουν ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας, φύση παραβατικούς και ανένταχτους. Η Ελλάδα προφανώς δεν πάει πίσω, με τρανταχτό παράδειγμα την καταγγελία του ΕΠΣΕ (Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι) τον Σεπτέμβριο του 2006 ότι στην Ελλάδα “την τελευταία δεκαετία παρατηρείται η μεγαλύτερη παράνομη έξωση Ρομά”, ενώ παράλληλα είναι σε έξαρση η εξύβριση των υπερασπιστών των δικαιωμάτων τους, με την συμβολή και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.Από το 2006 μέχρι σήμερα δεν έχουν αλλάξει και πολλά. Οι Ρομά συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται με επιφυλακτικότητα από το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας και οι συνθήκες διαβίωσής τους (στα περισσότερα σημεία της χώρας όπου υπάρχουν καταυλισμοί) είναι άθλιες και απάνθρωπες, χωρίς νερό, χωρίς αποχέτευση και χωρίς ρεύμα. Επίσης συνεχίζουν να είναι οι αποδιοπομπαίοι τράγοι, γεγονός που έγινε απόλυτα σαφές τις τελευταίες μέρες, όταν και εντοπίστηκε κρούσμα κορονοϊού στον τοπικό πληθυσμό Ρομά. Ο τρόπος που όλα τα ΜΜΕ, τοπικά και πανελλαδικά, «έπαιξαν» την είδηση, οι εμπρηστικές δηλώσεις περί υγειονομικής βόμβας του προέδρου του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας, Ντίνου Γιαννακόπουλου, καθώς και ότι «οι Ρομά είναι συμπολίτες μας που αφενός ζουν πολλοί μαζί, συγχρωτίζονται, αφετέρου μέχρι τώρα ίσως να μην είχαν κατανοήσει επακριβώς τα περιοριστικά μέτρα και όπως βλέπετε αντιδρούν» μόνο βοηθητικές δεν ήταν, αλλά ενίσχυσαν ρατσιστικά αισθήματα και δόλια προσπάθησαν να ρίξουν σχεδόν εξολοκλήρου το φταίξιμο στην κοινότητα αυτή, σε περίπτωση που θα έχουν να αντιμετωπίσουν μια γενικευμένη εξάπλωση. Κάτι που φυσικά δεν έγινε στην περίπτωση του πρώτου κρούσματος στη χώρα μας, καθώς εκεί δεν είχαμε να κάνουμε ούτε με Ρομά ούτε με κανέναν «φτωχοδιάβολο», αλλά με κυρία της «καλής κοινωνίας» που είχε επιστρέψει από επαγγελματικό ταξίδι στο Μιλάνο.
Στο απυρόβλητο επίσης, δεν πρέπει να πέσει η μεθόδευση του κράτους για να δοκιμάσει περεταίρω μέτρα καταστολής (που ήδη ξέρει πως θα τα χρειαστεί για την μετά κορονοϊού περίοδο) και να τα «νομιμοποιήσει» στα μάτια της κοινωνίας, καθώς εντείνοντας την λογική του «οι Ρομά και φταίνε και δε συνεργάζονται» συζητούν ακόμα και το ενδεχόμενο του να βγει ο στρατός στο δρόμο, κάτι που σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση θα ενεργοποιούσε τα όποια δημοκρατικά αντανακλαστικά του συνόλου της κοινωνίας, ενώ τώρα αυτές οι δηλώσεις συνοδεύονται σχεδόν από χειροκροτήματα.
Σε αντίθεση λοιπόν με το κράτος και την κυβέρνηση, που ψάχνουν υποψήφιους ενόχους για να ρίξουν το φταίξιμο των δικών τους πολιτικών που έχουν διαλύσει το δημόσιο σύστημα υγείας και μας έχουν φέρει στη δραματική αυτή κατάσταση που όλοι και όλες βιώνουμε και για να εντείνουν την καταστολή τους, εμείς το είπαμε και θα το λέμε συνέχεια, με όλη τη δύναμη της φωνής μας πως μοναδικοί υπαίτιοι είναι αυτοί και οι πολιτικές τους.
Στεκόμαστε πάντα αλληλέγγυοι προς κάθε περιθωριοποιημένο κομμάτι της κοινωνίας και δεν ανεχόμαστε να γίνει αποδιοπομπαίος τράγος κανένας Ρομά, κανένας πρόσφυγας ή μετανάστης κανένας και καμία από τη δική μας ταξική πλευρά. Η αλληλεγγύη και η πληροφόρηση είναι τα όπλα μας και δεν πρόκειται να τα καταθέσουμε.
Μαρίνος Αντύπας
Κατάληψη Ντουγρού